Opcje jako instrumenty finansowe

Opcje to jeden z instrumentów, z którego możesz korzystać na giełdach za pośrednictwem brokerów. To najczęściej element spekulacji, który pozwala obstawiać spadki, jak i wzrosty. Opcje są lewarowane, co pozwala osiągać pomnożone zyski, ale też straty. Instrument ten zwykle stosowany jest przez bardziej doświadczonych traderów, którzy wybierając opcje kalkulują ryzyko utraty kapitału.

Czym jest opcja?

💡 Opcja to szansa na zakup lub sprzedaż akcji, towarów, a nawet kryptowalut po określonej cenie w w dniu rozliczenia kontraktu. Jako posiadacz opcji masz prawo skorzystać z takiego przywileju, ale nie musisz tego robić. Za pośrednictwem opcji nie wchodzisz w realne posiadanie akcji, ale mimo to możesz czerpać zyski, jeśli dane aktywo urośnie. Oczywiście to zależy od tego, którą opcję wybrałeś – tak jak można grać na wzrosty, tak i możesz zajmować pozycje na spadki.

Dzięki opcji możesz przewidywać to, co wydarzy się na giełdzie odnośnie danego aktywa. Opcje dotyczą:

Uznaje się, że handlowanie opcjami to zajęcie dla giełdowych spekulantów, którzy za pośrednictwem tego instrumentu próbują przewidzieć wartość danego aktywa. Dzięki dźwigni mogą oni przy inwestycji mniejszego kapitału zarobić znacznie więcej, niż gdyby dokonywali realnej transakcji kupno – sprzedaż. Popularnym narzędziem w przypadku opcji są kontrakty futures rozliczane zgodnie z warunkami opcji.

Opcje stosowane są też w niektórych strategiach giełdowych takich jak chociażby hedging. Można je wykorzystać jako zabezpieczenie własnych aktywów na wypadek zmiany ceny w przyszłości.

Jak działają opcje finansowe?

W przypadku tradycyjnego handlu aktywami możesz zakupić akcje przykładowej spółki po aktualnie obowiązującej cenie. Wówczas stajesz się posiadaczem tego aktywa, co może wiązać się m.in. z możliwością otrzymywania dywidendy. Wówczas, gdy cena akcji rośnie twoje aktywo automatycznie nabiera wartości. Jeśli sprzedaż je po wyższej cenie niż kupiłeś, to naturalnie osiągnąłeś zyski. Na podobnej zasadzie działa handel kryptowalutami, indeksami czy towarami.

Jeśli chodzi o opcje, to w tej sytuacji musi być wystawca, jak i nabywca danej opcji. Co więcej, przed wyborem opcji decydujesz: grać na spadki czy wzrosty? Jeśli antycypujesz, że dane aktywo będzie spadać, to wtedy zajmujesz pozycję krótką (short). Natomiast, jeśli spekulujesz wzrost wartości, to zajmujesz pozycję długą (long). Od tego, jak potoczy się sytuacja na giełdzie z danym aktywem zależy twój zysk lub strata.

Handel opcjami został zapoczątkowany w USA. Do dziś giełda w Chicago notuje największe obroty na zastosowaniu opcji. Szacuje się, że dziennie w tego rodzaju grze są miliardy dolarów. W Polsce opcje możesz wykorzystać na określone aktywa z Giełdy Papierów Wartościowych. M.in. możesz zawierać kontrakty futures na indeks Wig20. W tym przypadku maksymalny lewar w przypadku opcji wynosi 1:10. Na polskie akcje dźwignia to 1:100.

👉 Grając na opcjach możesz dokonać kupna i sprzedaży. Na czym to polega?

Opcja kupna

Na giełdzie, jak i u brokera opcja kupna często określana jest jako pozycja call. Co ciekawe, może być ona stosowana zarówno w sytuacji zajęcia pozycji krótkiej (na spadki), jak i długiej (na wzrosty). Jak jest rozliczana?

📉 Jeśli przewidujesz, że aktywo będzie tanieć, to grając shorta możesz wystawić opcję na kupno.

📈 Jeśli liczysz na wzrosty, to w pozycji długiej stosujesz opcje call.

Opcja sprzedaży

Opcja sprzedaży, tak jak kupna działa w przypadku strategii short, a także long. Ta sytuacja w środowisku traderów określana jest jako put. Kiedy się stosuje tego rodzaju zagrywkę?

📈 Krótka pozycja w sprzedaży (put), jeśli oczekujesz wzrostów.

📉 Długa pozycja w sprzedaży (put), gdy liczysz na spadki.

Jak rozlicza się granie na opcjach?

Wiele zależy od tego, jaki rodzaj opcji wybierzesz. Stosując lewar musisz się liczyć z tym, że tak jak szybko wartość twojej opcji może wzrosnąć (jeśli wszystko potoczy się po twojej myśli), tak i twój budżet może ucierpieć, gdy dane aktywo nie zachowa się tak jak oczekiwałeś. Stosowanie dźwigni jest kuszącą perspektywą, ale często może prowadzić do szybkiego bankructwa. Dlatego należy umiejętnie grać przy pomocy lewara na opcjach, jak i kontraktach terminowych.

Rozliczanie opcji zależy od tego, jaki rodzaj z nich wybrałeś. W głównej mierze używa się dwóch wariantów:

Czym się one różnią? W przypadku amerykańskich opcji możesz je rozliczyć w dowolnym terminie. Jeśli chodzi o opcje europejskie, to tutaj jest ściśle określony czas na ich rozliczenie np. miesiąc, pół roku.

W świecie traderów znane są też opcje binarne, które rzekomo gwarantują zyski lub brak jakiejkolwiek straty. Trzeba jednak zaznaczyć, że w większości przypadków tego rodzaju oferty to SCAM i lepiej trzymać się od nich z daleka.

Zawierając opcje kupna, czyli call na początku ponosisz pewien koszt. To premia opcji, którą otrzymuje wystawca. Strike, czyli cena jest odpowiednio obliczana w oparciu o wartość danego aktywa, jak i termin realizacji opcji. Dalsze zyski lub straty uwarunkowane są od twoich predykcji na rynku.

Co wpływa na zachowanie opcji? Przede wszystkim są to wszystkie czynniki, które determinują wycenę instrumentów bazowych na giełdach. Co to może być?

Poza tym nigdy nie można wykluczyć tzw. black swan, czyli czarnego łabędzia. To na tyle nieprzewidywalne zdarzenie, które dosłownie może potrząsnąć rynkami finansowymi. Wówczas twoje opcje są narażone na nieoczekiwane zwroty akcji.

Pozycja krótka (short)

W opcji krótkiej, czyli na spadki twój zysk rośnie im bardziej spada wartość danego aktywa. Wówczas stosując m.in. kontrakt futures zobowiązujesz się do sprzedania instrumentu bazowego np. akcji, kryptowalut po obowiązującej cenie.

Zajmując pozycje short musisz być wyczulony na wzrosty, bo w tym przypadku twój portfel notuje straty.

Pozycja długa (long)

W potocznym rozumieniu pozycji long można przyjąć, że zakup akcji lub towarów to również zajęcie pozycji długiej. Wówczas możesz partycypować w dywidendzie, co prowadzi do zysków, jeśli dane aktywo będzie wzrastać. W opcjach zagranie na long, to oczekiwanie, że instrument bazowy w określonej pozycji zwiększy swoją wartość. W takiej sytuacji twoja opcja staje się zyskowna. To pozycja odwrotna do obstawiania spadków (short).

Gdzie handlować opcjami?

Handel opcjami możliwy jest na wielu aktywach notowanych na giełdach całego świata. Granie na opcjach zwykle umożliwiają brokerzy, dla których to jedna z funkcji w ofercie. Wówczas na rynku pojawiają się wystawcy opcji, jak i nabywcy. Co więcej, u brokerów poza opcjami możesz też korzystać z kontraktów terminowych, a także wchodzić w posiadanie realnych aktywów takich jak akcje, indeksy, ETF-y, surowce czy kryptowaluty.

Źródła:
https://www.gpw.pl/pub/images/prezentacje/broszura_opcje_jozwik.pdf
https://www.bankier.pl/gielda/notowania/opcje
https://businessinsider.com.pl/gielda/co-to-sa-opcje-i-jak-dzialaja/40bq83m
https://rankingifinansowe.pl/baza-wiedzy/

Opcje – najważniejsze pytania

  • Kiedy zarabiasz na opcji długiej?

    Zajmując pozycję długą twój zysk rośnie, jeśli wycena bazowego instrumentu idzie w górę.

  • Kiedy zarabiasz na opcji krótkiej?

    Wartość transakcji rośnie, jeśli cena instrumentu, którego dotyczy opcja, spada.

  • Co to jest opcja?

    Na giełdzie za pośrednictwem opcji możesz spekulować odnośnie wyceny poszczególnych instrumentów bazowych takich jak akcje, indeksy, waluty, surowce czy kryptowaluty.